Κυριακή 12:00 - 13:45

Γεώργιος Φίλιας 

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η σημερινή μορφή και δομή της θείας Λειτουργίας είναι αποτέλεσμα εξελίξεων

κατά τη διάρκεια της ιστορίας της Εκκλησίας. Η θεία Λειτουργία υπήρξε απλή και

σύντομη στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, με το διάβα όμως των αιώνων δέχθηκε

προσθέσεις νέων στοιχείων, εγνώρισε αφαιρέσεις ή μετασχηματισμούς άλλων

στοιχείων, υποβλήθηκε δηλαδή σε μιὰ εξελικτική διαδικασία, την οποία καθόριζαν οι εκάστοτε ιστορικές συνθήκες και ανάγκες της Εκκλησίας.

Στην περίπτωση, επομένως, μιας ενασχόλησης με την εξέλιξη της θείας

Λειτουργίας από τις πηγές της μέχρι σήμερα είναι αναπόφευκτη η αναφορά όχι μόνο στις προσθαφαιρέσεις τμημάτων της Λειτουργίας, αλλά και στις αιτίες αυτών των εξελίξεων, δηλαδή σε μεγάλα ιστορικά και θεολογικά ρεύματα της εκκλησιαστικής

ιστορίας, σε πρόσωπα, θεολογικές τάσεις, ενδοεκκλησιαστικά προβλήματα και εξωγενείς παράγοντες.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ὁ Γ.Ν. Φίλιας εἶναι Καθηγητὴς στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, στὴν ὁποία διδάσκει τὰ μαθήματα τῆς Λειτουργικῆς, Ὁμιλητικῆς, Χριστιανικῆς Ἀρχαιολογίας, Θεολογίας τῆς Λατρείας, Ἁγιολογίας, Ὑμνολογίας καὶ Ἑορτολογίας. 

Πτυχιοῦχος τῆς ἴδιας Σχολῆς, μετεκπαιδεύτηκε στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Σορβόννης καὶ στὸ Ἀνώτατο Λειτουργικὸ Ἰνστιτοῦτο (Παρίσι) στὸ χῶρο τῆς ἱστορίας τῆς χριστιανικῆς λατρείας, τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας καὶ γραμματείας καθὼς καὶ τῆς χριστιανικῆς ἀρχαιολογίας. Ἔλαβε Master μὲ εἰδίκευση «Λατρεία Βυζαντινῆς ἐποχῆς», δύο διπλώματα ἐμπεριστατωμένων σπουδῶν (D.E.A) στὴν ἱστορία τῆς πρωτοχριστιανικῆς Λατρείας καὶ διδακτορικὸ δίπλωμα στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Σορβόννης. Ἐργάστηκε ὡς ἐρευνητὴς χειρογράφων εὐχολογίων στὴ βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ καὶ ἔλαβε δεύτερο διδακτορικὸ δίπλωμα στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, στὴν ὁποία ἐξελέγη διαδοχικὰ Ἐπίκουρος, Ἀναπληρωτὴς Καθηγητής καὶ Πρωτοβάθμιος Καθηγητής. Κατὰ τὰ ἀκαδ. ἔτη 2011-13 διετέλεσε Πρόεδρος τοῦ Τμήματος Κοινωνικῆς Θεολογίας καί μέλος τῆς Συγκλήτου τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν.

Μέλος τῆς «Ἑταιρείας γιὰ τὴν Ἀνατολικὴ Λατρεία» συμμετεῖχε ὡς εἰσηγητὴς σὲ συνέδρια Λειτουργικῆς σὲ Ἑλλάδα καὶ ἐξωτερικό. Διδάσκει ὡς «Συνεργαζόμενο Ἐπιστημονικὸ Προσωπικὸ» στὸ μεταπτυχιακὸ τμῆμα Θεολογίας τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἀνοικτοῦ Πανεπιστημίου (γιὰ τὸ ὁποῖο ἔχει συγγράψει καὶ τὸ ἐγχειρίδιο ἐπὶ θεμάτων Λατρείας) καὶ εἶναι μέλος τῆς προσωρινῆς διοικούσας ἐπιτροπῆς τῆς Ἀνωτάτης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, καθὼς καὶ τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐστίας. Εἶναι τακτικὸ μέλος τῶν Συνοδικῶν Ἐπιτροπῶν Θείας Λατρείας καὶ Ποιμαντικοῦ ἔργου (εἰσηγητὴς τῶν νέων ἀκολουθιῶν), Βυζαντινῆς Μουσικολογίας, τῆς Εἰδικῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Λειτουργικῆς Ἀναγεννήσεως, τῆς Ἐπιτροπῆς γιὰ τὴν ὀργάνωση καὶ προώθηση τοῦ διαλόγου τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὸ σύγχρονο κόσμο καθὼς καὶ τοῦ γνωμοδοτικοῦ συμβουλίου τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν ἐπὶ διοικητικῶν θεμάτων μείζονος σημασίας.

Ὑπῆρξε μέλος συγγραφικῶν ὁμάδων γιὰ τὰ ἐγχειρίδια θρησκευτικῶν τῆς Γ΄ Γυμνασίου (παλαιότερο καὶ νεώτερο ὑπὸ ἔκδοση) καὶ Α΄Λυκείου, μέλος ἐπιτροπῶν καὶ ἀξιολογητὴς ἐκπαιδευτικῶν προγραμμάτων σχετικὰ μὲ τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν τῆς Δευτεροβάθμιας ἐκπαιδεύσεως στὸ Παιδαγωγικὸ Ἰνστιτοῦτο. Ἐδίδαξε τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν ἐπὶ δεκαεπτὰ ἔτη σὲ Πειραματικὰ Σχολεῖα τῶν Ἀθηνῶν, καθὼς καὶ στὰ Περιφεριακὰ Ἐπιστημονικὰ Σεμινάρια γιὰ τοὺς θεολογόγους καθηγητὲς σὲ Ἀθήνα καὶ ἐπαρχία. Ἔχει, ἐπίσης, πολυετεῖς σπουδὲς μουσικῆς (Δίπλωμα Μουσικοδιδασκάλου βυζαντινῆς Μουσικῆς, Πτυχεῖο Ὠδικῆς).

Ἔχει ἐκδόσει τριανταπέντε (85) μελέτες ἐπὶ θεμάτων ἱστορίας καὶ θεολογίας τῆς χριστιανικῆς Λατρείας (ὁρισμένες εἶναι ξενόγλωσσες), ἱστορίας τοῦ Χριστιανισμοῦ, Ἑορτολογίας καὶ Χριστιανικῆς Ἀρχαιολογίας. Διευθύνει τὸ ἐρευνητικὸ πρόγραμμα τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν γιὰ τὴ θεματικὴ ταξινόμηση καὶ μελέτη χειρογράφων Εὐχολογίων ἀπὸ τὶς βιβλιοθῆκες Βατικανοῦ, Παρισίων καὶ Κρυπτοφφέρης. Εἶναι ἐπιβλέπων καθηγητὴς σὲ πλῆθος διπλωματικῶν ἐργασιῶν εἰδικεύσεως (Master), καθὼς καὶ διδακτορικῶν διατριβῶν.

Εἶναι ἔγγαμος καὶ πατέρας τριῶν τέκνων.

Ο π.Φιλόθεος Φάρος σε ελεύθερο διάλογο

 ΚΥΡΙΑΚH ΣΤΙΣ 12:00 – 13:45

 Σταύρος Ζουμπουλάκης: "Εισαγωγικά στην ηθική σκέψη του Αλβέρτου Σβάϊτσερ"

ΠEΜΠΤΗ, 2 ΜΑΡΤΊΟΥ 2023 ΣΤΙΣ 19:00 – 20:30

 Συγκεντρώνουμε κουβέρτες (καινούργιες), ρυζι, μακαρόνια και όσπρια για τους σεισμόπληκτους σε Τουρκία-Συρία. Μέχρι την Κυριακή 26 Φεβρουαρίου.

Παράδοση στο Ναό κάθε μέρα 9:00 με 13:00 μετά από συνεννόηση στο 6955658732

 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ο απ. Παύλος έχει, όπως προκύπτει μέσα από τα κείμενά του, σαφή εσχατολογικό προσανατολισμό, ζει και αναπνέει δηλαδή στην ατμόσφαιρα της αναμονής της εγγίζουσας Παρουσίας του Κυρίου Ιησού Χριστού και της συνακόλουθης αναστάσεως των νεκρών. Συγκεκριμένα, στην Α΄ προς Θεσσαλονικείς Επιστολή του ο απόστολος αναφέρεται ρητά στην ερχόμενη Παρουσία του Κυρίου, στην ανάσταση των νεκρών και στην «αλλαγή» των ζώντων, ώστε όλοι μαζί από κοινού να συναντήσουν τον Κύριο στον ουρανό. Επιπλέον, στην Α΄ προς Κορινθίους Επιστολή του αναπτύσσει περαιτέρω την πνευματική φύση των αναστημένων σωμάτων σε αντιδιαστολή προς τα παρόντα φθαρτά σώματα, ενώ τεκμηριώνει θεολογικά ότι χωρίς την πίστη στην ανάσταση των νεκρών το χριστιανικό κήρυγμα στερείται νοήματος. Τέλος, δεν παραλείπει ο απ. Παύλος να υπογραμμίσει στις επιστολές του τη σημασία της ερχόμενης τελικής κρίσης, η οποία πρέπει στην παρούσα ζωή να έχει ως πρακτική συνέπεια αφενός τη συνεχή πνευματική εγρήγορση των μελών της Εκκλησίας και αφετέρου την αποφυγή της μεταξύ τους αλληλοκατακρίσεως.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Χρήστος Καρακόλης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1968.

Έλαβε το πτυχίο της Θεολογίας από το Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ. το 1990 και συνέχισε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια του Regensburg (1991–92) και της Τυβίγγης (1992–96). Το 1996 έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα από το Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Από το 1998 υπηρετεί ως μέλος ΔΕΠ στη Θεολογική Σχολή του Ε.Κ.Π.Α., αρχικά στο Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και από το 2005 και εξής στο Τμήμα Θεολογίας.

Το 2018 εξελέγη καθηγητής πρώτης βαθμίδας με γνωστικό αντικείμενο «Καινή Διαθήκη». Επιπλέον έχει διδάξει ως επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια της Βέρνης (2003), του Μονάχου (2007–09 και 2018) και του Regensburg (2014–20),καθώς επίσης και στο Ινστιτούτο Ορθόδοξων Θεολογικών Σπουδών του Cambridge (2010).

Είναι μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του περιοδικού Early Christianity (Mohr Siebeck, Tübingen) και της εκδοτικής επιτροπής των κριτικών εκδόσεων της Καινής Διαθήκης Novum Testamentum Graece και UBS Greek New Testament. Έχει επίσης χρηματίσει μέλος της εκδοτικής επιτροπής του περιοδικού New Testament Studies (Cambridge University Press). Είναι μέλος των διοικητικών συμβουλίων της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας, της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου και της Εταιρείας Ορθόδοξων Βιβλικών Σπουδών, καθώς και πρόεδρος του Πανελληνίου Θεολογικού Συνδέσμου «Καιρός – για την αναβάθμιση της θρησκευτικής εκπαίδευσης». Τέλος, είναι εταίρος ερευνητής στο University of the Free State του Bloemfontein της Νότιας Αφρικής και στο Centre of Advanced Studies “Beyond

Canon” του Πανεπιστημίου του Regensburg.

Tα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται κυρίως στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, την Παύλεια Γραμματεία, την Κριτική του Κειμένου και την Ορθόδοξη ερμηνευτική της Καινής Διαθήκης.

Ανθρωπολογία και πολιτική φιλοσοφία της υποσαχάριας Αφρικής

Ανθρωπολογία και πολιτική φιλοσοφία της υποσαχάριας Αφρικής 

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου

Αναπλ. Καθηγητής Ιεραποστολικής στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας,

αρχισυντάκτης του περιοδικού «Σύναξη».

Όποτε μιλάμε για φιλοσοφία και πολιτική επιστήμη, παραμένουμε προσηλωμένοι στο

ιδεολογικό γίγνεσθαι του Παγκόσμιου Βορρά (ουσιαστικά: του δυτικού κόσμου). Τα ρεύματα φιλοσοφικής και πολιτικής σκέψης που αναπτύσσεται στον Παγκόσμιο Νότο, και ειδικά σε περιοχές που τις θεωρούμε ταυτισμένες με την καχεξία, όχι μόνο δεν τα παρακολουθούμε, αλλά συνήθως ούτε καν τα υποψιαζόμαστε. Η εισήγηση λοιπόν θα επιχειρήσει να σκιαγραφήσει την ιδιαίτερη ανθρωπολογία και την ιδιαίτερη πολιτική φιλοσοφία που διατυπώνονται σήμερα στην υποσαχάρια Αφρική (τη Μαύρη Αφρική), ως μία μετα-αποικιακή συνάντηση παραδοσιακής αφρικανικής εμπειρίας και σύγχρονου, δυτικού στοχασμού. Περσοναλισμός, κοινοτισμός και δημοκρατία ανταμώνουν (καιαναμετριούνται) κατά έναν ιδιαίτερο τρόπο. Πρόκειται για μια συμβολή της αφρικανικής ιδιοπροσωπίας, η οποία δεν αποκλείεται να διαδραματίσει ρόλο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η εισήγηση γίνεται με αφορμή το πρόσφατο βιβλίο του ομιλητή, 

"Πες το στον άνεμο!

Μελετήματα για το ειδύλλιο Μαύρης Αφρικής και Χριστιανισμού» (εκδ. Άρτος Ζωής).

Δημήτρης Μαυρόπουλος, Άσμα ασμάτων και Αποκάλυψη