Συγχώρεση: Η επαναστατική πράξη
«Ο πόνος περνάει. Το να έχεις πονέσει δεν περνάει ποτέ», είχε πει ο Λεόν Μπλουά (Léon Bloy).
Και καταθέτω απ' το δικό μου μερδικό:
«Οι ανθρώπινοι λαβύρινθοι έχουν παραπάνω από έναν Μινώταυρους. Για τον άνθρωπο που όντως (και όχι κατά φαντασίαν) διώχτηκε, για τον άνθρωπο που όντως (και όχι κατά φαντασίαν) μαρτύρησε, για τον άνθρωπο που όντως (και όχι κατά φαντασίαν) αδικήθηκε, ίσως ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να κοκαλώσει στο δίκιο του.
Ολόκληρη η ύπαρξή του να μείνει παγωμένη, αγκιστρωμένη, σφιγμένη πάνω στο τραύμα της αδικίας που αληθώς υπέστη, απλούστατα διότι έχει δίκιο να μένει εκεί. Είναι αφόρητη η αίσθηση ότι, μόνο και μόνο επειδή το άδικο είναι ισχυρό, στερήθηκες τελεσίδικα αυτά που αγαπούσες.
«Δώστε μου πίσω αυτά που μου πήρατε», είναι η κραυγή που θα μείνει για πάντα ανεκπλήρωτη, και, επειδή έχει όλα τα δίκια με το μέρος της, ακριβώς γι’ αυτό είναι πελώρια παγίδα. Το τραύμα θα κρατήσει έγκλειστο τον άνθρωπο, και η αδικία θα ορίζει στη συνέχεια όλη τη ζωή του.
Κάθε χαρά, κάθε δυνατότητα να ανακαλυφθούν νέοι ορίζοντες, κάθε δροσιά, όλα χάνονται, και η μιζέρια (επαναλαμβάνω: η δικαιολογημένη μιζέρια) στέφει βασίλισσα της ζωής σου αυτό ακριβώς που μισείς και που θα ‘θελες να αφανίσεις: την αδικία που σου έγινε.
Η νομοτέλεια, δηλαδή η αδιάσπαστη αλυσίδα αδικίας – πικρίας – διάθεσης για εκδίκηση, μπορεί να σπάσει μόνο αν μια επαναστατική πράξη εισβάλει στη ζωή και διακόψει αυτή την αλυσίδα, στην οποία το παρελθόν υπαγορεύει αναπόδραστα το μέλλον.
Η επαναστατική αυτή πράξη είναι η συγχώρεση.